Nadproża – jak wybrać najlepsze rozwiązanie?

Nadproża to jeden z elementów konstrukcyjnych naszego domu, którego wybór wymaga rozważnej decyzji. Czas ich instalacji decyduje o przyspieszeniu lub zwolnieniu tempa budowy, natomiast parametry obciążeniowe oraz rozpiętość wskazują na jakość produktu i użytą technologię. 

Belki przykrywające od góry otwory okienne i drzwiowe to właśnie nadproża. Powinny być odpowiednio dłuższe od szerokości planowanych okien lub drzwi. Ich główne zadanie polega na przenoszeniu ciężaru ściany, znajdującej się tuż nad otworem. Zdarza się, że nadproża są projektowane jako fragmenty dekoracyjne ściany, jednak należy pamiętać, że przede wszystkim są jednym z podstawowych elementów konstrukcyjnych domu.

Wybór nadproży zależy od rodzaju konstrukcji budynku, jego przeznaczenia oraz szerokości otworu. Dzieli się je ze względu na kształt  i na rodzaj zastosowanego materiału.  Podobnie jak w przypadku stropów, na topie są rozwiązania prefabrykowane, szybkie i lekkie w montażu.

  • Przy wyborze nadproży należy zwrócić szczególną uwagę na jakość wykonania – tutaj bardzo istotną rolę gra producent nadproży. Powinien on posiadać wymagane deklaracje zgodności. Kolejną sprawą jest ekonomika wykonania – najdroższe będą rozwiązania tradycyjne  nadproża żelbetowe wylewane na mokro, , następnie nadproża prefabrykowane L-19, które po zestawieniu do siebie trzeba dozbroić i wylać betonem (przestrzeń pomiędzy L-kami) – podpowiada Artur Kisiołek z firmy KONBET.

Poniżej zamieszczamy krótki przegląd najpopularniejszych rozwiązań na rynku.

Nadproża żelbetowe

Jednym z najpopularniejszych i najstarszych  rozwiązań wśród nadproży są monolityczne nadproża żelbetowe, które wykonuje się na budowie. Wylewa się je z betonu w deskowaniu, zamontowanym nad otworem w ścianie i podpartym od spodu stemplami. Wewnątrz układa się zbrojenie ze stalowych prętów i wypełnia deskowanie mieszanką betonową. Od strony zewnętrznej nadproże okłada się materiałem izolacyjnym aby zapobiec przemarzaniu. Gdy beton zwiąże, deskowanie się rozbiera. Jak to bywa jednak z rozwiązaniami lanymi, trzeba długo czekać aż beton zwiąże i będzie można zdjąć deskowanie. Wadą nadproży monolitycznych jest ich cena, która w ostatecznym rozliczeniu (dodając wysokie koszty deskowania i czasochłonność) są jednymi z najdroższych rozwiązań.

  • Problem nadproży żelbetowych jest taki sam, jak w przypadku innych monolitycznych rozwiązań. Zużyta energia, trudność i pracochłonność montażu, spowalniają prace budowlane i w ostatecznym rozliczeniu są najdroższe  –dodaje Artur Kisiołek.

Nadproża w kształcie litery „U”

Nadprożowe kształtki  „U” są przeznaczone do wykonania monolitycznych nadproży w ścianach murowanych np. z pustaków keramzytowych. Szerokość, wysokość i długość kształtek odpowiada modularnym wymiarom pustaka. Kształtki „U” układa się nad otworem okiennym lub drzwiowym na wypoziomowanej i odpowiednio podpartej desce. Następnie umieszcza się zbrojenie i wylewa beton. Głębokość oparcia nadproża na murze wynosi 25 cm. Elementy te można stosować również jako elementy szalunkowe wieńców i słupków żelbetowych. Te rozwiązania mają najczęściej obudowę ceramiczną. Składają się z kształtek, w które wypełnia się betonem i zbrojeniem. Kształtki dopasowane są do grubości muru. Dostępne są w długości od 1 do 3 metrów.

Nadproża prefabrykowane L-19

Nadproża wykonywane z belek o przekroju L  w  porównaniu do nadproży wylewanych na mokro ułatwiają i przyspieszają budowę. Mogą być stosowane  przy budowie ścian z różnych materiałów. Ich długość waha się od 90 cm do trzech, maksymalnie 3,6 metrów.

Montaż  nadproży tego typu jest nieskomplikowany. Wystarczy ustawić belki obok siebie, spiąć klamrami, aby nie zmieniły położenia, a potem w powstałe przestrzenie wpuszcza się od góry beton. Na czas zawiązania betonu konieczne jest przerwanie prac.

Belki mają oznaczenia ułatwiające ich dobranie: te z symbolem N nadają się do nadproży obciążonych od góry stropem, belki S – do nadproży nieobciążonych stropem, a belki D – do ścian działowych (tzw. belki drzwiowe).

Istnieją rozwiązania, które mogą być stosowane niezależnie od miejsca i typu obciążenia. Nadproża strunobetonowe  wystarczy ułożyć obok siebie i można murować dalej. Dla inwestorów ważna może okazać się możliwość montowania kaset z roletami bez obawy o zmniejszenie powierzchni przeszklenia.

Nadproża strunobetonowe

Powszechnie wiadomo, że oszczędność na elementach konstrukcyjnych, takich jak stropy, fundamenty i nadproża jest zwodnicza. Warto natomiast poszukać rozwiązań, które skrócą czas budowy, a co za tym idzie, obniżą koszty montażu i zmniejszą ilość zużytych materiałów. Nadproża prefabrykowane, szczególnie te, które nie wymagają zalewania betonem układa się szybko i bezproblemowo – są to przyszłościowe rozwiązania, które nie bez powodu zyskują coraz więcej zwolenników.