Niwelacja terenu — na czym polega?

wyrownywanie terenu przed budowa

Aby móc rozpocząć prace budowlane na działce, konieczne jest odpowiednie przygotowanie terenu pod budowę. Jedną z kluczowych rzeczy, o które należy zadbać, jest tzw. niwelacja terenu, czyli wyrównanie go do jednego poziomu. Bez przeprowadzenia tego typu prac, skuteczne sfinalizowanie budowy nie będzie możliwe. Na czym dokładnie polega ten proces i jakie etapy obejmuje? O tym możecie przeczytać w dzisiejszym artykule.

Czym jest niwelacja terenu?

Budowa domu to niezwykle skomplikowane przedsięwzięcie. Przed samym rozpoczęciem prac wymaga ono załatwienia mnóstwa formalności. Kiedy już dopełnimy wszystkich zobowiązań związanych z kupnem działki oraz opracowaniem projektu budynku, można przejść do samej realizacji inwestycji. Jednak na tym etapie również czeka nas wiele bardziej lub mniej przewidzianych wyzwań. Jednym z nich może być nierówny teren działki. Ruszenie z budową nie będzie możliwe, jeżeli nie zostanie on wyrównany.

To właśnie proces wyrównywania powierzchni posesji nazywamy niwelacją terenu. Trzeba pamiętać, że proces zredukowania wszystkich nierówności jest konieczny przed rozpoczęciem stawiania fundamentów. Wiele osób zadaje uzasadnione pytania o koszt takiego działania. Cóż… Im większa powierzchnia działki, tym będzie on wyższy. Nie można go jednak uniknąć, pozostaje więc jedynie zaakceptować taki stan rzeczy. Przyjrzyjmy się dokładniej, na czym polega tern proces.

Na czym polega niwelacja terenu działki budowlanej?

Wyrównywanie terenu działki to proces wieloetapowy. Pierwszym z nich jest dokonanie serii pomiarów, które określą różnice w wysokości na danym terenie. To konieczne, aby móc przeprowadzić skuteczne niwelowanie gruntu rozumiane jako fizyczne wyrównanie terenu na działce. Dzieje się to poprzez prace ziemne poprzedzone pomiarami geodezyjnymi. Dopiero zrównanie terenu do jednego poziomu pozwala na rozpoczęcie budowy.

Makroniwelacja terenu działki

Budowę domu można przeprowadzić na dwa sposoby – poprzez zakup gotowego projektu lub zlecenie stworzenia projektu i dostosowania go do warunków terenowych architektowi. Wybierając drugą opcję, mamy możliwość omówienia, gdzie dokładnie chcemy postawić dom i jakie będzie pozostałe zagospodarowanie działki. Jest to właśnie moment, kiedy ustala się wszystkie szczegóły dotyczące rozplanowania wszystkich obiektów na działce. 

Podjęcie tych decyzji jest kluczowe dla ustalenia zakresu niezbędnej makroniwelacji terenu działki, czyli – innymi słowy – wykonania prac przygotowawczych przy wykorzystaniu maszyn budowlanych i ciężkiego sprzętu. W zależności od stanu wyjściowego naszej działki trzeba się liczyć, że prace te mogą mieć różny charakter. Może być to konieczność wywiezienia nadmiaru ziemi lub dowózki materiału, aby wyrównać poziom ziemi w różnych punktach obszaru.

Warto wiedzieć, że makroniwelacja jest tutaj elementem przygotowawczym do budowy właściwej. Na tym etapie jest ona wykonywana bez dokładnych pomiarów. Dlaczego? Ponieważ do budowy fundamentów, stawiania ścian fundamentowych lub przyłączy podziemnych nadmierna precyzja nie jest konieczna.

Mikroniwelacja terenu działki

Czas wykonania bardziej precyzyjnego wyrównywania terenu działki przychodzi dopiero na ostatnim etapie budowy domu. Dlaczego dzieje się dopiero w momencie, kiedy budynek jest już na ukończeniu? Odpowiedź jest prosta. To właśnie wtedy na budowie nie jest już potrzebny sprzęt ciężki oraz maszyny budowlane, które zaburzają strukturę powierzchni. Wtedy właśnie wykonywana jest tzw. mikroniwelacja, czyli ostateczne ukształtowanie terenu działki przy wykorzystaniu lekkiego sprzętu i narzędzi ręcznych.

Na czym dokładnie polega ten rodzaj prac? Często jest on oparty o zebranie ziemi urodzajnej z nierównego terenu. Tego rodzaju ziemia może zostać wykorzystana m.in. podczas planowania zielonej części działki, wyznaczania pasów zieleni izolacyjnej oraz użytkowej.

Wyrównanie terenu na działce krok po kroku

Tak jak już wspominaliśmy – wykonanie niwelacji terenu na działce to proces wieloetapowy. Przejdźmy teraz przez każdy etap z osobna, aby zrozumieć, z czym dokładnie się on wiąże.

Usunięcie wierzchniej warstwy ziemi

Pierwszym krokiem jest usunięcie wierzchniej warstwy ziemi urodzajnej, czyli tzw. humusu. Jest on ważną częścią gleby oraz wyznacznikiem żyzności. Jego zadaniem jest kształtowanie właściwości fizycznych, chemicznych oraz biologicznych podłoża. Należy pamiętać, że ten rodzaj ziemi nie powinien być mieszany z ziemią pochodzącą z wykopów, a odłożony, aby móc go wykorzystać w końcowym etapie prac, ponieważ można w nim sadzić rośliny. Usunięcie tej warstwy wykonuje się za pomocą koparki, spycharki lub koparko-ładowarki.

Przeprowadzenie pomiarów terenu

Drugim etapem niwelowania terenu jest wykonanie pomiarów przez geodetę. Odbywa się to przy wykorzystaniu specjalnych niwelatorów z automatycznymi kompensatorami, które gwarantują precyzyjne dane. Innym urządzeniem, z którego korzysta się przy tego rodzaju pracach, są tachimetry, które służą do pomiaru kątów pionowych i poziomych, a także odległości. Na podstawie pomiarów tworzona jest siatka wysokościowa. Na tej podstawie wyznacza się miejsca, które powinny zostać wyrównane.

Wyrównanie terenu

To główna faza całego procesu, czyli fizyczne wyrównanie terenu przy użyciu maszyn budowlanych. Przed rozpoczęciem tej fazy trzeba się jednak upewnić, że w obrębie terenu nie znajdują się żadne przeszkody, czyli m.in. gazociągi czy kanalizacja. W razie ich obecności należy postępować tak, by ich nie uszkodzić. Teren zgodny z pomiarami można wyznaczyć za pomocą sznurka lub taśmy. Skuteczniejszym jednak sposobem jest przeniesienie danych na system sterowania maszyną. Dzięki temu systemowi 3D możliwe jest przeprowadzenie automatycznych działań koparką.